De arbeidsmarkt zoals we die nu hebben is scheefgegroeid. De afgelopen jaren is er een bijzondere balans ontstaan tussen rechten en plichten, zekerheid en onzekerheid. Risico’s zijn ongelijk verdeeld. Het toekomstige doel is om werk te laten zorgen voor sociale samenhang Juist nu, en in de komende jaren, als er zoveel uitdagingen op ons afkomen; als mensen moeten weten dat ze voldoende zekerheid hebben en perspectief; dat ze hun leven kunnen opbouwen.
Volgens Karien van Gennip moet er eind komen aan het nulurencontract. Daarnaast moet er betere bescherming voor zelfstandigen komen. Er komen veel nieuwe regels aan. Hierbij de zeven belangrijkste:
1. Nulurencontract afgeschaft
Oproepcontracten en min-/maxcontracten worden afgeschafd. Dit moeten allemaal vaste basiscontracten worden waarbij mensen voor een vast aantal uur standaard worden ingeroosterd. Dit betekent ook dat werknemers een aantal uren boven het minimum aantal uren beschikbaar moeten blijven voor werkgever. ‘Werk je structureel meer? Dan moet het basiscontract aangepast. Het vaste basiscontract gaat voor werkgevers wel onder de lage WW-premie vallen, mits er sprake is van een schriftelijke arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd.
2. Sneller baan na uitzendwerk
Wie werkt via een uitzendbureau krijgt sneller een vast contract. Fase A en B worden ingekort. Ook is het doel om de arbeidsvoorwaarden van uitzendkrachten en vaste werknemers gelijk te trekken.
3. Geen draaideurconstructies
Er komen strengere regels voor tijdelijke contracten. Houdt een tijdelijke baan op dan kun je pas na 5 jaar weer een tijdelijk contract krijgen bij dezelfde werkgever. Dit geldt ook voor uitzendkrachten. Hierdoor is het niet meer mogelijk om werknemers langdurig in tijdelijke contracten te houden middels een zogenaamde ‘draaideurconstructie’ waardoor steeds een nieuwe keten start en de werknemer permanent op tijdelijke basis werkt. Wel blijft het dus mogelijk maximaal 3 tijdelijke contracten binnen 3 jaar bij dezelfde werkgever af te sluiten.
4. Arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen
Er komt een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers, zodat zelfstandigen zich bij tegenslag beschermd weten door de sociale zekerheid. Dat wordt een ‘betaalbare’ verzekering waarmee zelfstandigen een vangnet krijgen dat ze nu ontbreekt. Zelfstandigen moeten zich volgens de nieuwe regels verplicht voor het risico van arbeidsongeschiktheid gaan indekken.
5. Sneller duidelijkheid bij ziekte
Kleine werkgevers (tot en met 100 werknemers) kunnen na één ziektejaar van een medewerker duidelijkheid krijgen of iemand ooit nog gaat terugkeren of dat er vervanging kan worden geregeld en een andere werkgever wordt gezocht voor eventuele re-integratie.
6. Crisisregeling Personeelsbehoud
Het kabinet komt met nieuwe regels die ervoor zorgen dat werkgevers die worden getroffen door een crisis of calamiteit die buiten het ondernemersrisico valt (zoals tijdens de coronacrisis), medewerkers in dienst kunnen houden. Werknemers kunnen dan tijdelijk en maximaal 6 maanden op een andere plek werken, of minder gaan werken met behoud van het recht op een werkloosheidsuitkering.
7. Anders van-werk-naar-werk
Tot slot het stimuleren van ‘van–werk–naar–werk’-trajecten. De groep werkzoekenden die langdurig zonder baan zit is nog steeds te groot. Hiervoor moet er een betere samenwerking komen tussen sociale partners, UWV, gemeenten en onderwijs, met minimaal in elke regio één herkenbaar loket voor werkzoekenden en werkgevers.
Deze regels moeten zorgen voor enerzijds meer zekerheid voor werkenden en anderzijds meer wendbaarheid voor bedrijven. Omgaan met verandering, innoveren. Durven ondernemen, investeren, ook door talent aan zich te binden en dus vaste contracten aanbieden. De voorstellen moeten nog worden goedgekeurd door de Tweede Kamer. Per 1 januari 2025 moet (het grootste deel van) de wetgeving ingaan, als het aan de minister ligt.
